Yeşilin Kaç Tonunu Sayabilirsiniz?

MAVİ VE YEŞİLİ AYIRMAK SİZCE ZOR MU?

Konuştuğumuz dil, dünyayı algılama ve anlamlandırma biçimlerimizi doğrudan etkiler. Sapir-Whorf hipotezine göre, dilde mevcut olan kelimeler ve gramer yapıları insanların düşüncelerini belirler (1).

Namibya’daki Himba halkı, dillerindeki yeşilin en az 10 farklı tonunu tanımlayabilen zengin kelime dağarcığı nedeniyle yeşilin farklı tonlarını kolayca ayırt edebilir. Fakat aynı dilde mavi ve yeşili ayırt eden kelimeler olmadığından, mavi ve yeşili ayırt etmekte zorlanırlar (2).

Dil çeşitliliği, insanlığın kültürel zenginliğinin ve dünya mirasının temel bileşenlerinden biridir. Her dil, onu konuşan toplumun tarihini, değerlerini, geleneklerini ve dünya görüşünü; aynı zamanda, o toplumun doğayla, insanlarla ve kendi tarihleriyle etkileşimini yansıtır. Farklı diller, farklı düşünme ve algılama biçimleri sunduğundan, dil çeşitliliği aynı zamanda insanlığın dünyaya dair çok yönlü bir bakış açısı geliştirmesini sağlar.

Bir dilin kaybolması, sadece kelimelerin değil, o kültüre özgü bilgi birikiminin, düşünce biçimlerinin ve çevreyle kurulan ilişkilerin de kaybolması anlamına gelir ve insanlığın çok yönlü bakış açısını daraltır. Küresel kültürel mirasın korunmasında ve insanlığın düşünsel yeteneklerinin zenginleşmesinde dil çeşitliliğinin hayati

bir önemi vardır.

---

(1) Whorf, B. L. (1956). Language, Thought, and Reality: Selected Writings of Benjamin Lee Whorf. MIT

Press.

(2) Roberson, D., Davies, I., & Davidoff, J. (2000). Color categories are not universal: Replications and new

evidence from a stone-age culture. Journal of Experimental Psychology: General, 129(3), 369–398.